Categories
Biologie Trivia

Over nazi’s en avocado’s…

Gisteren zou Rudolf Höss 113 jaar geworden zijn. Tenminste als hij niet besloten had 3 jaar lang opperbeul in Auschwitz te worden. Dat kostte hem na de oorlog zijn leven, toen hij werd veroordeeld tot de strop door het Neurenberger tribunaal. Gelukkig heeft hij heel wat semi naamgenoten met wat minder beruchte reputaties.

We hebben het hier al eerder over zijn bijna naamgenoten Rudolf Hess en Walter Rudolf Hess gehad, die respectievelijk plaatsvervanger van Hitler en Nobelprijswinnaar waren. Vandaag kunnen we aan dit verwarrende rijtje Rudolph Hass toevoegen, de ‘uitvinder’ van de Hass avocado. Je weet wel, zo’n gerimpeld geval wat tegen de verwachting in altijd precies rijp is op het moment dat je ‘m in de winkel koopt.

Rudolph Hass was postbode totdat hij een plaatje zag van een avocadoboom die dollars als fruit gaf. Dat inspireerde hem tot de aankoop van een kleine avocadoboomgaard. Nadat hij van een vriend wat zaden had gekocht en opgekweekt probeerde hij de kleine plantjes te enten op z’n bestaande bomen. Bij een van z’n bomen lukte dit tot twee keer toe niet. Hij stond dan ook op het punt om de boom dan maar helemaal om te hakken, want de variëteit avocado die de boom gaf bracht weinig op. Zijn vriend haalde hem over om het nog een keer te proberen en prompt bleek de boom een nieuwe soort avocado te produceren die lekkerder was en veel meer op bracht dan de traditionele avocado’s. De Hass avocado was geboren.

Ehm tsjaa, dit is dus een baby avocado...
Ehm tsjaa, dit is dus een baby avocado…foto: Bff

Rudolph Hass nam een patent op z’n nieuwe vrucht in de hoop rijk te worden, maar omdat iedereen stiekem z’n avocado entte op hun eigen bomen had Rudolph er na 17 jaar, toen z’n patent verliep, maar 5000 dollar aan verdiend. Het jaar er op overleed hij, z’n weduwe met slechts z’n postbode pensioen achterlatend. Inmiddels bestaat 80% van de wereld avocado productie uit de Hass avocado. De geschatte waarde daarvan ligt rond de 1 miljard dollar.

De avocado is overigens de panda van het plantenrijk. Als de mens ‘m niet was gaan kweken dan was ie inmiddels waarschijnlijk kassiewijle geweest. De avocado in z’n natuurlijk vorm is namelijk voornamelijk pit, met een klein beetje vruchtvlees. Dat komt omdat hij aangepast is aan de megafauna die zo’n 12.000 jaar geleden uitstierf. Voor deze reuze luiaards en mammoeten was een avocado een kleine snack die je in een keer naar binnen werkt en doorslikt. Hierdoor werden de pitten makkelijk verspreid. Voordat de mens de avocado begon te veredelen stond de boom dan ook op de nominatie om spoedig uit te sterven omdat zijn pitten niet goed meer werden verspreid.

Categories
Trivia

Andrea Doria

Precies 57 jaar geleden botsten in dichte mist 2 passagiersschepen op elkaar. De Zweedse Stockholm en de Italiaanse Andrea Doria. Hierbij kwamen 60 mensen om het leven. De Andrea Doria zonk zelfs een dag later. Zoals gebruikelijk bij Italiaanse scheepsrampen verliet de bemanning van de Andrea Doria als eerste het schip, terwijl er te weinig reddingsboten waren. In de eerste 3 reddingsboten die aankwamen bij de Stockholm, die minder beschadigd was, zaten dan ook alleen maar bemanningsleden.

De Andrea Doria is genoemd naar een beroemde Genuese admiraal. Andrea Doria vocht als admiraal voor de vloot van de Heilige Roomse keizer tegen de Ottomanen en was tot op hoge leeftijd betrokken bij allerlei samenzweringen. Hij werd onder andere verdacht van betrokkenheid bij de dood van de hertog van Parma omdat die zijn neefje, Giannettino Doria, zou hebben laten vermoorden.  Tot op z’n 89-ste vocht hij ook op Corsica tegen de Fransen, die dat eiland hadden veroverd op de bank van Genua. De voetbalclub Sampdoria dankt haar naam onder andere aan Andrea Doria. Zo heette een van haar voorgangers namelijk.

Andrea Doria doet alsof ie Neptunus is...
Andrea Doria doet alsof ie Neptunus is…

De afstammelingen van Andrea Doria, de Doria Pamphilj familie, heeft  het geschopt tot Romeinse prinsen en bewonen nog steeds een aantal paleizen in Rome, waaronder het grootste Romeinse paleis in privébezit, de Doria Pamhilj Gallerie. In de tweede wereldoorlog was het hoofd van de familie, Filippo Andrea, betrokken bij het plan om een van z’n eigen paleizen op te blazen omdat de waffen SS er hun hoofdkwartier van had gemaakt. Na de oorlog werd Filippo Andrea gekozen tot burgemeester van Rome, waarschijnlijk vanwege zijn verzetsactiviteiten.

Uiteraard is het niet allemaal rozegeur en maneschijn, zelfs in deze familie. De dochter van Filippo Andrea trouwde met een Engelse marineofficier en adopteerde 2 Engelse weeskinderen en daar begon de ellende. De een was namelijk zoals de rest van de familie een devote katholiek, maar haar broertje is het boegbeeld van de Italiaanse homorechten beweging. Hij heeft met zijn vriend ook een zoontje geadopteerd, maar zijn zuster heeft hem aangeklaagd met steun van de katholieke kerk, omdat de adoptie illegaal zou zijn en ze wil voorkomen dat haar neefje en deel van het enorme familiefortuin krijgt. Van je familie moet je het hebben…

Categories
Geschiedenis Ploerten

Het Oera Linda-boek

In 1867 kwam Cornelis over de Linden naar buiten met een manuscript opgesteld in een tot dan toe onbekend runenschrift. Het zou al eeuwen in zijn familie zijn. In Oud-Fries vertelde het over de geschiedenis van de familie Over de Linden (Oera Linda) en de Friezen.

Cornelis zelf beweerde het niet te kunnen lezen en stuurde een aantal pagina’s naar Eelco Verwijs, provinciaal archivaris en bibliothecaris van Friesland. Die toonde in eerste instantie belangstelling, maar begon, na zich er meer in verdiept in te hebben, aan de echtheid te twijfelen. Cornelis wist echter iemand anders te vinden die wel geloofde in de echtheid van het manuscript. Jan Gerhardus Ottema was een prominent lid van het Fries Genootschap (voluit heette het toentertijd Provinciaal Friesch Genootschap ter Beoefening van Friesche Geschied-, Oudheid- en Taalkunde) en had een, wellicht iets te, romantisch beeld van de Friese geschiedenis. In 1872 gaf hij de tekst inclusief een vertaling uit. Hij was ook degene die er de naam Oera Linda aan gaf.

Het boek beschreef niet alleen de geschiedenis van de familie Over de Linden, maar ook van het Friese volk. Het ging zo’n 4000 jaar terug in de geschiedenis. Volgens de tekst kwam het manuscript uit het jaar 1256 en zou het vele malen zijn overgeschreven en van vader op zoon doorgegeven zijn. De godin Frya en haar priesteressen hebben een grote rol, maar ook een oppergod Wralda (Oeralda/Overoude) en zelfs Atlantis worden er bijgesleept. Het manuscript weet te verklaren dat de Griekse en Latijnse schriften van de Friese runen afstammen, dat de Friezen Athene gesticht hebben en meteen daar de democratie hebben geïntroduceerd en dat een groep Friezen in India het Boeddhisme zou hebben gebracht, voor ze door Alexander de Grote weer terug naar Noord-Europa gejaagd zouden worden.

Die Friezen waren dus best een groots volk. Wat is er dan gebeurd dat ze uiteindelijk alleen aan de Waddenzee overbleven? We gaan weer even terug naar het begin. Het opperwezen Wralda schiep de drie oermoeders van de drie belangrijkste rassen, Lyda, Finda en Frya. In Afrika zaten de kinderen van Lyda, die hadden geen verstand en geen moraal. In Azië en in Aldland (Atlantis) leefden Finda’s kinderen, die bezaten wel verstand, maar geen moraal. Frya’s kinderen, de Friezen, bewoonden Europa en hadden, natuurlijk, zowel een goed verstand als een hoge moraal. Maar goed, toen kwam de zondvloed en begon de ellende. Alle volken raakten op drift, en iedereen keerde zich natuurlijk tegen de Friezen. Door list en bedrog en kruisbestuivingen wisten de andere volken steeds meer gebied van de Friezen af te pakken tot alleen een stukje aan de kust overbleef.

In eerste instantie sloeg deze mooie geschiedenis natuurlijk wel aan. Wie wil niet horen dat zijn voorouders de halve wereld bezaten en de meeste nobele mensen van de wereld zijn? Helaas werd steeds duidelijker dat aan de echtheid van het manuscript behoorlijk getwijfeld kon worden. Het papier bleek machinaal vervaardigd en waarschijnlijk rond 1850 uit een machine in Maastricht gerold te zijn. Taalkundig bleek het ook allemaal wat minder te kloppen. Voor een vervalsing zat het Oud-Fries goed in elkaar, maar echte taalkundigen konden toch vrij snel allerlei inconsistenties in de tekst vinden, die een duidelijk modernere afkomst aangaven.

Duidelijk te zien dat al onze getallen van Friese runen afgeleid zijn.
Duidelijk te zien dat al onze getallen van Friese runen afgeleid zijn.

Rond 1879 was vrijwel iedereen er wel van overtuigd dat het een vervalsing was, hoewel Ottema in de echtheid bleef geloven. Wat nooit duidelijk geworden is, is wie verantwoordelijk is voor de vervalsing en wat de reden er achter was. Cornelis over de Linden, Eelco Verwijs en zelfs François Haverschmidt (beter bekend als de dichter Piet Paaltjens) worden als kandidaten genoemd. Een van de meest plausibele redenen zou zijn om de draak te steken met zowel orthodoxe christenen als nationalistische Friezen, door een Friese bijbel te schrijven.

Het verhaal is echter nog niet afgelopen. Hoewel dus niet lang na het uitbrengen van het geschrift eigenlijk iedereen er van overtuigd was dat het een hoax was, bleven er mensen in geloven. Zo publiceerde Herman Wirth, een Nederlands-Duitse taalkundige, het in 1933 in Duitsland, waar het een ware hype werd. Hij zag het boek als een Bijbel voor de Germanen. Een van de aanhangers van deze ideeën was de nazi Heinrich Himmler. Ook in Duitsland werd door prominente taalkundigen en germanisten snel duidelijk gemaakt dat het een vervalsing was. Toch wist Wirth zich nog lang als nazi-wetenschapper te profileren: onder andere met Himmler richtte hij Ahnenerbe op, een onderzoeksinstituut met als taak het vinden van wetenschappelijke bewijs voor de herkomst en superioriteit van het Arische ras. Ahnenerbe zou later steeds meer pseudowetenschappelijke en occulte zaken onderzoeken, iets waar conspiracy theorists over de hele wereld nog steeds zeer mee in hun nopjes zijn.

Categories
Trivia

14 mei

Vandaag precies 29 jaar geleden overleed Walter Rauff, een hoge nazi. Tijdens zijn carrière was hij onder andere verantwoordelijk voor het ontwerp van mobiele gaskamers en de Gestapo en SD in Noord-Italië. Na de oorlog ontkwam hij met hulp van bisschop Hudal naar Syrië. Deze Oostenrijkse bisschop was een groot fan van Hitler en hielp onder andere Jozef Mengele ontsnappen aan de geallieerden. Van Hudal is de volgende quote afkomstig: “Ik dank God dat Hij mij de ogen opende en me de gelegenheid gaf veel slachtoffers in de gevangenis en concentratiekampen te bezoeken, gerust te stellen en hen te helpen ontsnappen met valse identiteitspapieren”. Hij had het hier niet over de slachtoffers van de nazi’s, maar over die arme nazi’s zelf, die na de oorlog waren opgepakt.

In gerelateerd nieuws feliciteren we Mark Zuckerberg met zijn 29-ste verjaardag. Momenteel zijn zijn aandelen zo’n 13,5 miljard dollar waard, of omgerekend 268.141 kilo goud, wat weer een volume heeft van zo’n 13,87 kubieke meter. Hier kan je ongeveer 115 badkuipen mee vullen. Mark Zuckerberg zou dus bijna 4 maanden lang elke dag in een nieuw bad met vloeibaar goud kunnen duiken. Helaas voor hem zou hij na een keer totaal verbranden tot een hoopje as gezien het smeltpunt van goud op 1.065 graden celsius ligt. In graden Kelvin is dit 1337, maar da’s logisch met het coolste element dat we hebben.