Catalaans als wereldtaal?

Tegenwoordig wordt er in een deel van Spanje en in kleine gebieden van Frankrijk en Italië Catalaans gesproken. Na een periode van onderdrukking onder Franco geldt het nu als officiële taal in Catalonië en als minderheidstaal in de gebieden in Sardinië en Frankrijk waar het gesproken wordt. In totaal zijn er naar schatting zo’n 11 miljoen mensen die het (al dan niet als 2e taal) spreken. Voor een taal is dat niet bepaald een groot aantal sprekers. Ter vergelijking: er zijn zo’n 23 miljoen sprekers van het Nederlands en zelfs 50 miljoen als je Afrikaans meetelt.

In de middeleeuwen zag het er echter een tijdje naar uit dat Catalaans weleens erg groot zou kunnen worden. Voordat Spanje namelijk een land werd waren er een aantal staten op het Iberisch schiereiland met elk een eigen taal. Het prinsdom Catalonië was een van deze staten en werd samen met het koninkrijk Aragon geregeerd door een vorst, die een klein mediterraan zeerijk opbouwde bestaand uit de oostkust van het huidige Spanje, de zuidkust van het huidige Frankrijk en de zuidelijke helft van Italië  In een groot deel van dit gebied was Catalaans de voertaal.

Na een van de vele oorlogen die er rond die tijd gevoerd werden was er een overschot aan (huur)soldaten die uit verveling lukraak een potje gingen plunderen. Niemand zat daar op te wachten en als oplossing werd de Catalaanse compagnie opgericht waar werkloze soldaten zich bij aan konden sluiten om ergens ver weg een potje gericht te gaan plunderen. Het eerste doelwit voor deze strooptocht was Athene, wat prompt veroverd werd door de Catalanen in 1311. Meteen werd als officiële taal het Catalaans ingevoerd wat ruim 80 jaar de officiële taal van Athene bleef.

Op het toppunt werd Catalaans dus van de ene kant van de Middellandse zee tot aan de andere kant gesproken. Helaas vond dit alles een paar honderd jaar te vroeg plaats en werd het alsnog overvleugeld door het Spaans anders dan had heel Zuid Amerika nu wellicht Catalaans gesproken in plaats van Spaans.