Als boegbeeld van de eerste feministische golf is Aletta Jacobs nog zeer bekend in bepaalde kringen. Ze heeft het zelfs geschopt tot de canon van de 200 grootste Nederlanders.
De belangrijkste reden hiervoor is dat ze verantwoordelijk is voor de invoering van het stemverbod voor vrouwen. Zonder dit verbod hadden vrouwen vanzelf het kiesrecht verworven als ze aan alle geldende voorwaarden hadden voldaan en was de eerste feministische golf nooit op stoom gekomen.
De kop van Jut
De kop van Jut betrof letterlijk het hoofd van de moordenaar Hendrik Jut, die in de 19e eeuw een rijke weduwe en haar dienstbode vermoordde. Destijds gaf de zaak een enorme ophef, ook al omdat het meer dan 2 jaar duurde tot Hendrik Jut werd opgepakt en er in de tussentijd 3 onschuldigen waren vastgezet.
Toen Hendrik Jut eenmaal was opgepakt besloot een kermisexploitant gebruik te maken van de volkswoede over de brute moordenaar en introduceerde de bekende attractie waarmee de halve provincie nog steeds op elke kermis laat zien hoe vaak ze wel niet in de sportschool zitten, door met een hamer op een knop (de kop van jut) te slaan, teneinde een belletje te laten rinkelen.
Alhoewel Hendrik, tot teleurstelling van een groot deel van Nederland, een levenslange gevangenisstraf kreeg en niet de doodstraf, overleed hij 2 jaar later toch in de gevangenis te Scheveningen. Zoals gebruikelijk in die tijd, werden zijn hoofd en lichaam aan de Medische wetenschap geschonken en kwam het terecht bij de universiteit van Groningen.
Hoe kende Aletta Jacobs Hendrik Jut?
Niet geheel toevallig studeerde Aletta Jacobs aan de universiteit van Groningen medicijnen en maakte ze als eerste vrouw haar universitaire studie af, uiteraard mede door het ontleden van de kop van Jut. Doordat zij haar studie medicijnen afmaakte, kon ze zich vestigen als zelfstandig arts en voldeed ze aan de inkomenseis om te mogen stemmen. In de kieswet was destijds opgenomen dat slechts personen met een bepaald minimuminkomen gerechtigd waren te stemmen. Hiermee werden arme sloebers uitgesloten, maar per definitie ook vrouwen. Die hadden immers toch geen eigen inkomen dat hoog genoeg was.
Om een eind te maken aan deze ongewenste situatie werd in allerijl een wet aangenomen waarin alsnog werd opgenomen dat het vrouwen per definitie niet toegestaan was om te stemmen.
Zo heeft de kop van Jut een klein beetje bijgedragen aan het kiesverbod voor vrouwen dat van kracht werd doordat Aletta Jacobs probeerde te gaan stemmen.
De eerlijkheid gebied te zeggen dat Aletta Jacobs haar hele leven een voorvechtster van vrouwenrechten bleef en dat in 1919 uiteindelijk ook aan vrouwen het kiesrecht werd gegund, waar ze, voor een groot deel, ook verantwoordelijk voor was.
