Sinds het begin van 2013 vallen we het internet lastig met triviale kennis die te belangrijk is om niet gedeeld te worden. Sommige artikelen zijn vaker bekeken dan andere. Alhoewel alle triviale kennis uiteraard gelijk is is sommige kennis toch wat gelijker dan de rest.
Zo worden Duitse tegenkoningen blijkbaar niet boeiend geacht… Arme Heinrich werd maar door één bezoek vereerd. Gelukkig werden een hoop artikelen een stuk vaker gelezen. De volgende artikelen hebben allemaal de top 10 gehaald.
Of het komt doordat mensen gefascineerd zijn door dieren die weinig tot geen kanker krijgen, of het plaatsten van het woord ‘naakt’ in de titel is niet geheel duidelijk, maar de naakte molrat wist de top 10 net te halen.
Vooral via zoekopdrachten van Google kwamen bezoekers voor het artikel over Pim Lier, een van de oranje bastaarden. Mensen zijn vooral benieuwd of ie nog leeft. Daar moeten wij het antwoord op schuldig blijven, maar zo ja, dan zou hij nu 95 jaar zijn.
De persoon die in z’n eentje verantwoordelijk is voor een wereldwijde daling van het gemiddeld IQ met een punt of 4, staat op de 7e plaats in de lijst. Redelijk terecht, als je bedenkt dat dat niet eens zijn enige bijdrage was aan de wereldwijde ellende.
De afgelopen feestdagen zullen er in heel Nederland wel weer wat specialere dieren op tafel hebben gestaan dan de standaard varkens en kippen, maar mammoetcarpaccio zal er ongetwijfeld niet bij zijn geweest. Maakt niet uit, het schijnt toch niet zo lekker te zijn.
Een hoop van onze bezoekers komt via Google binnen. Een groot deel daarvan is op zoek naar de ‘oorsprong van Filet Americain’. Laten wij daar net over geschreven hebben. Het is wel de vraag of alle bezoekers zien op welke datum wij dit bericht geplaatst hebben…
In tijden van crisis zijn mensen blijkbaar zeer geïnteresseerd in manieren om snel geld te verdienen. Het feitje dat 1 liter bloed van de degenkrab 15 duizend dollar doet, deed vast een deel van onze lezers het hart sneller kloppen. Of dit nou de makkelijkste manier is om een extra centje te verdienen is nog maar zeer de vraag…
Ook in 2014 zullen we weer regelmatig de lezer lastig vallen met noodzakelijke kennis. Om alvast een tipje van de sluier op te lichten: Lees hier binnenkort alles wat je altijd al wilde weten over de Klu Klux Klan en hun heilige boek de Kloran, over de president, die zijn been een staatsbegrafenis gaf en over vleesetende mammoeten uit Amerika…
Niet alleen foodies bestaan al duizenden jaren, ook nerds lopen al millennia mee. Kleine, bewerkte stenen gevonden in een 5000 jaar oud graf, zouden wel eens de oudste speelstukken kunnen zijn die ooit gevonden zijn, volgens Turkse archeologen die de graven uit de vroege Bronstijd aan het opgraven zijn.
De kleine stenen zijn gevonden bij Başur Höyük, een grote grafheuvel in zuidoost Turkije. Het zijn 49 stenen gemaakt in verschillende vormen en geschilderd in de kleuren groen, rood, blauw, zwart en wit. Sommige zien er uit als varkens, honden en piramides, andere zien er meer als pionnen uit. Ook zitten er dobbelstenen bij. Behalve de stenen zijn er ook resten gevonden van houten onderdelen.
Wij zijn er van overtuigd dat die piramide-vormige stenen vierzijdige dobbelstenen zijn.
Er zijn al eens eerder kleine, bewerkte stenen gevonden, maar vaak minder mooi afgewerkt. Meestal werden deze ook los aangetroffen, in plaats van netjes gegroepeerd. Van deze eerdere voorwerpen werd aangenomen dat het hulpmiddelen waren om voorraden te tellen of transacties te registreren.
Of het echt het oudste spel is dat ooit gevonden is, is niet helemaal zeker. De stukken zijn gedateerd tussen 3100 en 2900 jaar voor Christus. Het gebied waar de opgravingen gedaan zijn, wordt al sinds 7000 voor Christus bewoond. Eerdere kandidaten voor het oudste bekende spel waren het Egyptische Senet en het Koningsspel van Ur. Van Senet zijn borden gevonden die stammen uit circa 3100 voor Christus, wat dus ongeveer even oud is. Van het Koningsspel van Ur uit Sumerië zijn complete borden gevonden van rond 2600 voor Christus.
Een ding is in elk geval duidelijk: Ook 5000 jaar geleden waren er al nerds. Sterker nog ze hoorden waarschijnlijk bij de elite van de samenleving, want ze hadden tijd voor spelletjes met vreemde dobbelstenen. Het gepeupel had het waarschijnlijk te druk met brood op de plank krijgen.
We hebben het eerder als eens over de fijne vader Jan Fitzgilbert de Maarschalk gehad. Om te vieren dat het vandaag vaderdag is, vestigen wij onze aandacht op nog een aantal fijne vaders uit de geschiedenis en hun kinderen.
Stalin
Het zal de meeste mensen niet geheel verbazen dat Stalin niet echt de leukste vader van de wereld is. Stalin en Yakov, zijn oudste zoon, konden het niet bepaald met elkaar vinden. De tweede vrouw van Stalin, Yakov’s stiefmoeder, zag eens een meisje in tranen wegrennen van hun huis. Toen ze naar binnen ging, zag ze daar Yakov die er ook niet bepaald blij uitzag. Hij had zijn verloofde aan zijn vader voorgesteld en dat was niet echt soepel gegaan.
Diep teleurgesteld dat zijn vader zijn verloofde niet goedkeurde, trok hij zich terug in zijn slaapkamer en probeerde zichzelf met een schot van het leven te beroven. Terwijl zijn pleegmoeder hem verpleegde, was het enige commentaar van zijn vader, ‘hij kan nog niet eens recht schieten.’
Later, in de Tweede Wereldoorlog, diende Yakov als luitenant in het rode leger. Hij werd al snel door het Duitse leger gevangen genomen. Toen zij er achter kwamen wie ze in handen hadden, probeerden ze Yakov te ruilen voor veldmaarschalk Friedrich Paulus, die zich had overgegeven tijdens de Slag om Stalingrad. Het antwoord van Stalin was kort maar krachtig: ‘Ik ruil geen maarschalk voor een luitenant’.
Liu Bang
Niet alleen vaders kunnen zich vervelend gedragen, hun nageslacht is ook niet altijd even fijnzinnig. Voordat Han Gaozo, de eerste keizer van de Chinese Han-dynastie het zo ver geschopt had, stond hij bekend als Liu Bang. Hij kwam uit een boerenfamilie, maar had zich al opgewerkt tot een politieke functie binnen de Qin-dynastie. Hij voegde zich bij de opstand tegen de wrede keizer en wist samen met de andere rebellenleiders het regime omver te werpen.
Na de val van de Qin-dynastie vielen de rebellen uiteen en begonnen ze onderling om de macht te strijden. Een van de belangrijkste rivalen van Liu Bang was generaal Xiang Yu. Xiang Yu wist Liu Bang en zijn bondgenoten meerdere keren te verslaan, maar maakte zich door zijn wreedheid niet populair.
Xiang Yu wist op een gegeven moment de vader van Liu Bang gevangen te nemen. Hij zond Liu Bang een ultimatum: ‘Geef je over, of ik kook je eerbiedwaardige vader levend!’
Liu Bang had zijn prioriteiten duidelijk op orde. Zijn antwoord was duidelijk: ‘We zijn broeders in de strijd: mijn vader is dus jouw vader. Als jij je eigen vader zou koken, stuur me dan op zijn minst een kop van de soep.’
Xiang Yu koos eieren voor zijn geld en de twee tekenden een wapenstilstand. Later wist Liu Bang uiteindelijk de generaal en zijn andere concurrenten te verslaan en werd hij de eerste keizer van de Han-dynastie. Of zijn vader dat nog mee mocht maken is niet bekend.
Tullia Minor
Het zijn niet alleen vaders en zonen die nare trekjes ten opzichte van elkaar kunnen hebben, ook dochters zijn niet altijd even plezieriger bezig. Zo is daar bijvoorbeeld Tullia Minor, de laatste koningin van Rome. Voordat Rome een republiek werd, was het een koninkrijk, maar de monarchie was nog niet erfelijk. Na het overlijden van de koning werd zijn opvolger gekozen door het volk. Of in elk geval het deel van het volk dat stemrecht had. Uiteraard waren dat de rijke mannen.
De zesde koning, Servius Tullius, had twee dochters, Tullia Major en Tullia Minor (want één dochter naar jezelf noemen is natuurlijk niet genoeg). Hij was door de familie van zijn directe voorganger, Lucius Tarquinius Priscus, opgenomen. Om hen daarvoor te eren, liet hij zijn twee dochters met de twee zonen van zijn voorganger trouwen. Zijn jongste dochter, Tullia Minor, trouwde met Arruns, de oudste met Lucius.
Nou waren Arruns en Tullia Major niet zo erg ambitieus, maar Tullia Minor en haar zwager wel. Beide waren gefrustreerd over het gebrek aan ambitie en pit van hun partners. ze zwoeren daarom samen en lieten hun echtgenoten vermoorden, om vervolgens met elkaar te trouwen.
Daar hield hun ambitie echter niet op… Ontevreden met het feit dat ze nog moesten wachten op hun beurt om te regeren begonnen ze de senaat op te zetten tegen Tullia’s vader. Uiteindelijk stuurde Lucius een aantal mannen naar Tullia’s vader Servius om hem te vermoorden om daarna zelf in de senaat de troon op te eisen.
Tullia kwam per koets naar de senaat om haar man te steunen, maar werd door hem naar huis gestuurd weg van het tumult. Onderweg kwam ze het lijk van haar vader tegen en reed met haar koets over hem heen.
Rij d’r maar overheen, jongens!
Volgens de zeer bijgelovige Romeinen, was het deze daad die de Romeinse monarchie vervloekte. Waarschijnlijk was het nare karakter van Lucius Tarquinius Superbus, in de volksmond Tarquinius de hoogmoedige, ook een redelijk belangrijke reden dat hij, de zevende koning van Rome, ook meteen de laatste was.
Ivan de Verschrikkelijke
Ivan IV van Rusland, die bij ons vooral als ‘de Verschrikkelijke’ bekend staat, was de eerste Tsaar van de Russen. Net zoals bij keizers, word je blijkbaar geen tsaar door aardig tegen je familie te doen. Er waren nog geen psychiaters in het Rusland van de in de 16e eeuw, dus of Ivan aan een psychische aandoening leed en zo ja, aan welke is niet te herleiden. Hij laat in elk geval een zeer dubbele nalatenschap achter. Aan de ene kant staat hij bekend als een intelligente, vrome, kunstzinnige heerser, die de Russische staat flink vergrootte en moderniseerde. Aan de andere kant had hij paranoide trekken en heftige woedeaanvallen.
De oudste zoon van Ivan, Ivan Ivanovich, trouwde meerdere malen. De eerste twee vrouwen werden beide naar kloosters verbannen omdat ze geen kinderen baarden. De derde vrouw van Ivanovich, Yelana Sheremeteva, werd uiteindelijk wel zwanger. De tsaar vond dat zij zich, voor een zwangere dame, veel te uitdagend kleedde en besloot haar daarom een pak rammel te geven in plaats van wat schoonvaderlijk advies te geven. Daarop kreeg Yelana een miskraam. Ivanovich ging daarop verhaal halen bij zijn vader. Die wilde echter zijn fout niet toegeven en sleepte er zelfs wat eerdere politieke en militaire onenigheden, die vader en zoon gehad hadden, bij. De gemoederen liepen uiteindelijk zo hoog op, dat het tot een vechtpartij kwam. De tsaar sloeg zijn zoon tegen het hoofd met zijn scepter, waarop die bloedend neerviel. De tsaar kwam meteen bij zinnen en zat de volgende dagen biddend aan het bed van zijn zoon, helaas tevergeefs, enige dagen later overleed de jonge Ivan.
Helaas voor de oudere Ivan was de volgende kandidaat voor de troon zijn zoon Fjodor, een simpele ziel, die uiteindelijk de laatst tsaar van de Rurik dynastie zou zijn.
Marvin Gaye
Marvin Gaye groeide op onder het juk van zijn vader, Marvin Gay senior, die dominee was bij een pinkstergemeente. Gay sr. hield zijn kinderen zeer strikt aan zowel oudtestamentische regels als aan nieuwtestamentische regels. Marvin junior werd dan ook regelmatig bont en blauw geslagen als hij zich niet aan de regels hield. Volgens zijn zus kreeg hij regelmatig met de riem als hij bijvoorbeeld een minuut te laat thuis kwam.
Vanaf zijn pubertijd begon Marvin jr. hier tegen in opstand te komen en op zijn zeventiende liep hij van huis weg om bij de luchtmacht te gaan. Nadat hij eervol was ontslagen bij de luchtmacht begon hij met doo-wop groepen op te treden. Uiteindelijk kwam hij via samenwerkingen met Bo Diddley en Chuck Berry terecht bij het Tamla-Motown label waar hij een geweldige carrière opbouwde.
Een van zijn grootste hits was What’s going on, wat de nummer 2 positie in de VS bereikte. Een deel van de tekst is als volgt:
Father, father We don’t need to escalate You see, war is not the answer For only love can conquer hate You know we’ve got to find a way To bring some lovin’ here today
Achteraf gezien klinkt dit als een voorbode voor dingen die zouden gebeuren.
In 1983 had Marvin jr. een reeks problemen met de belastingdienst gehad terwijl hij in België verbleef. Dat jaar keerde hij terug naar de VS waar hij bij zijn ouders in trok. Voor kerst gaf hij zijn vader een revolver als cadeau. Drie maanden later op 1 april 1984 schoot zijn vader zijn zoon dood met deze revolver, nadat die hem had geslagen, omdat senior al dagen ruzie maakte met zijn moeder. Waarschijnlijk wist Marvin jr. dat zijn vader hem zou vermoorden, want getuigen hadden zijn vader vaak horen zeggen dat hij zijn zoon zou vermoorden, als hij hem ook maar met een haar zou aanraken.
Zijn laatste woorden sprak Marvin jr. tegen zijn broer: “Het is goed zo, ik kon het niet zelf doen, dus liet ik het hem doen”. Suicide by father is hier de correcte term voor.
Vaderdag
Geniet dus van deze heerlijke dag, zet je vader in het zonnetje en bedenk dat je het een stuk slechter had kunnen treffen, maar dat je, als je het toch slecht getroffen hebt, altijd nog met een koets over ‘m heen kan rijden.
Op 29 mei 1954 werd paus Pius X door Paus Pius XII heiligverklaard. Pius X werd in 1903 onverwacht paus toen de Oostenrijkse keizer Frans Jozef gebruik maakte van het Ius Exclusivae, het vetorecht op de pauskeuze dat verschillende koningen en keizers meenden te hebben.
Sinds 1644 was het zo’n 12 keer gebruikt, maar het was deze keer vrij onverwacht. Volgens verschillende bronnen was het niet het eigen idee van Frans Jozef. De Poolse kardinaal Jan Puzyna de Kosielsko vond de meest aangewezen kandidaat, Mariano Rampolla, te modern. Hij herinnerde de keizer aan de Fransgezinde ideeën van Rampolla en wees hem op zijn vetorecht.
Keizer Frans Jozef gaf toen kardinaal Puzyna de opdracht zijn veto tegen Rampolla uit te spreken. Daarop werd de conservatieve Giuseppe Sarto paus onder de naam Pius X.
Pius X was wellicht conservatief, maar hij vond de bemoeienis van wereldse koningen en keizers met het benoemen van pauzen ondanks de eeuwenoude traditie toch ongepast. Een van zijn eerste daden was dus het afschaffen van het Ius Exclusivae.
